Zapalenie jamy ustnej to powszechna choroba, choć nadzwyczaj często występująca u osób, które noszą protezy zębowe. Przykrych dolegliwości bólowych nie należy nigdy bagatelizować. Nieleczone stany zapalne mogą przyczynić się do rozwoju poważnych chorób np. zapalenia płuc, miażdżycy czy insulinoodporności. Skąd biorą się problemy z jamą ustną? Jakie objawy wskazują na stany zapalne błony śluzowej w ustach? Jak wygląda leczenie? O co warto zadbać, by pozbyć się tej nieprzyjemnej choroby na stałe?
Jakie są przyczyny zapaleń jamy ustnej?
Jednym z najczęstszych powodów chorób w jamie ustnej u osób noszących protezy jest zakażenie grzybicze. Zapalenie wywołują głównie grzyby drożdżopodobne ze szczepu Candida (np. Candida Albicans, Candida Tropikalis, Candida Krusei czy Candida Glabrata). Warto pamiętać, że u zdrowego człowieka Candida Albicans nie spowodują choroby. Dopiero w przypadku osłabienia organizmu czy urazu w jamie ustnej zaczynają wywoływać grzybicę. Temu schorzeniu sprzyja również cukrzyca, choroby układu pokarmowego lub nerek, problemy z tarczycą, antybiotykoterapia, przyjmowanie leków antykoncepcyjnych, palenie papierosów czy zmniejszone wydzielanie śliny.
Inną przyczyną stanów zapalnych w ustach są bakterie. W przypadku, gdy niedostatecznie dbamy o protezę zębową (odpowiednia pielęgnacja, zdejmowanie na noc, mycie po każdym posiłku), mogą się na niej gromadzić szkodliwe drobnoustroje, które będziemy regularnie połykać. Konsekwencją tej sytuacji są nie tylko problemy z jamą ustną, ale również infekcje układu oddechowego oraz rozwój takich chorób jak cukrzyca, miażdżyca, a nawet osteoporoza.
Schorzenia jamy ustnej pojawiają się również z powodu urazów mechanicznych. Podczas użytkowania dolnej protezy częściej zdarzają się zranienia niż w przypadku protezy górnej. Ranki na wewnętrznej stronie policzków i na dziąsłach mogą też mieć źródło w niewłaściwym dopasowaniu "drugich zębów". Kiedy źle przylegają do wnętrza jamy ustnej, powodują obtarcia, rany, a po dłuższym czasie nawet odleżyny. Powodem złego stanu śluzówki wewnątrz ust może być też alergia na materiał, z którego została wykonana proteza. Podejrzewa się ten stan, gdy zapalenie obejmuje szerszy obszar błony śluzowej, a nie tylko fragment pod protezą.
Stany zapalne jamy ustnej - objawy
Zapaleniu jamy ustnej towarzyszą dość charakterystyczne symptomy. Podczas choroby zwykle pojawia się ból, zaczerwienienie śluzówki i dziąseł oraz białawy nalot po wewnętrznej stronie policzków lub na dziąsłach (świadczy to o infekcji bakteryjnej, wirusowej lub grzybiczej). W przypadku osób noszących protezy akrylowe to schorzenie przyjmuje najczęściej postać stomatopatii protetycznej. Jest to zespół patologicznych objawów błony śluzowej jamy ustnej, które charakteryzuje obrzęk, pieczenie, krwawienie oraz zaczerwienienie błony śluzowej, do której przylegają sztuczne zęby.
Wyróżniamy trzy stadia stomatopatii protetycznej. W pierwszym na powierzchni błony śluzowej pojawiają się punktowe przekrwienia w kolorze różowym, a zapalenie ma bardzo ograniczony zasięg. Drugie stadium jest już poważniejsze. W ustach występuje ogólny stan zapalny błony śluzowej pod protezą, a przekrwienie jest rozległe i rozlane. Tkanka jest bardzo wrażliwa i nawet najmniejsze uderzenie czy uraz mogą stać się przyczyną krwawienia. W najbardziej zaawansowanej fazie choroby zmiany mają charakter przerostowy. Na błonie śluzowej pojawiają się guzki i wybrzuszenia, a stan zapalny jest bardzo duży.
Jak leczyć zapalenie jamy ustnej?
Wszystkie stany zapalne, które pojawią się podczas korzystania z protezy, powinniśmy konsultować z lekarzem. Jeżeli objawy choroby są bardzo dokuczliwe, a musimy trochę poczekać na wizytę, możemy sami dobrać leki bez recepty, które złagodzą ból. Najlepiej wybierać medykamenty w formie żelu, który możemy nałożyć bezpośrednio na zmienione chorobowo miejsce. Pomocne są również środki antyseptyczne (np. preparaty chlorheksydynowe lub woda utleniona) i płukanie ust zaparzoną korą dębu, szałwią, rumiankiem, nagietkiem czy podbiałem. Wzmacniająco na błonę śluzową jamy ustnej działa też przyjmowanie żelaza oraz takich witamin jak B2, B12, C i PP.
Podczas kuracji bardzo ważna jest higiena jamy ustnej. Jeżeli nie będziemy na bieżąco usuwać drobnoustrojów z protezy, leczenie może się przedłużać lub mieć trudniejszy przebieg. Pamiętajmy, że nawet jeśli objawy ustąpią i tak trzeba wybrać się do lekarza. Jego zadaniem jest ustalenie, skąd się bierze zapalenie jamy ustnej i usunięcie źródła problemu. Stosowanie tylko domowych sposobów niweluje symptomy, ale nie sięga do przyczyn choroby, więc możemy spodziewać się nawrotów dolegliwości.
Zapobieganie stanom zapalnym jamy ustnej
Odpowiednie i regularne dbanie o higienę jamy ustnej to klucz do sukcesu w walce ze stanami zapalnymi. Jeżeli o to nie zadbamy, cały czas będziemy narażeni na nawroty choroby. Protezę należy codziennie płukać letnią wodą i pozostawiać na noc w czystym i suchym miejscu. Warto co jakiś czas gruntownie ją wyczyścić w specjalnych środkach do protez. Pamiętajmy jednak by nie robić tego zbyt często, bo mogłoby to doprowadzić do uszkodzenia zębów. Przed użyciem preparatu należy dokładnie zapoznać się z instrukcją umieszczoną na opakowaniu.
Ryzyko zachorowania zwiększają również resztki jedzenia, które łatwo dostają się pod protezę. Rozwiązaniem dla tego problemu jest zastosowanie środka mocującego protezę, który ograniczy przestrzeń pomiędzy dziąsłami a sztucznymi zębami (więcej na ten temat przeczytasz tu https://www.protefix.pl/wiedza-i-porady/stany-zapalne-dziasel-i-jamy-ustnej/). Dobrym nawykiem jest również wyciąganie protezy w ciągu dnia. Jeśli jama ustna potrzebuje odpoczynku od sztucznego uzębienia, pozwólmy jej na to. Niektórym osobom nie wystarcza tylko nocna regeneracja i lepiej się czują po kilku dodatkowych przerwach w ciągu dnia. Ciągłe użytkowanie protezy sprzyja stanom zapalnym jamy ustnej. Jeżeli jesteśmy już przyzwyczajeni do nowych zębów, to nie ma żadnego powodu do tego, by spać w protezie.
Schorzenia jamy ustnej pojawiają się również z powodu urazów mechanicznych. Podczas użytkowania dolnej protezy częściej zdarzają się zranienia niż w przypadku protezy górnej. Ranki na wewnętrznej stronie policzków i na dziąsłach mogą też mieć źródło w niewłaściwym dopasowaniu "drugich zębów". Kiedy źle przylegają do wnętrza jamy ustnej, powodują obtarcia, rany, a po dłuższym czasie nawet odleżyny. Powodem złego stanu śluzówki wewnątrz ust może być też alergia na materiał, z którego została wykonana proteza. Podejrzewa się ten stan, gdy zapalenie obejmuje szerszy obszar błony śluzowej, a nie tylko fragment pod protezą.
Wybierając się do lekarza, warto mieć świadomość, jakie są ceny tego typu usług - szczegółowy cennik po miejscowościach znajdziesz tu https://kb.pl/porady/cennik-stomatologiczny-zobacz-ceny-u-dentystow-w-twoim-miescie-_med/
