Żywienie dojelitowe to forma leczenia, która polega na dostarczaniu pokarmu do organizmu w drodze innej niż doustnie. Stosuje się ją w konkretnych przypadkach, bowiem dla tego rodzaju żywienia należy wytworzyć specjalną przetokę lub założyć sztuczny dostęp. Kiedy stosuje się tę formę leczenia? Jakie są wskazania, a kiedy należy unikać żywienia dojelitowego?
Żywienie dojelitowe - czym jest?
Dzięki żywieniu dojelitowemu istnieje możliwość, aby podać substancje odżywcze osobie chorej w innej formie niż doustna. Pokarm wędruje wówczas bezpośrednio do żołądka albo bezpośrednio do jelita. Żywienie dojelitowe stosuje się w dwóch przypadkach:
- kiedy niemożliwe jest żywienie drogą doustną (żywienie dojelitowe całkowite) lub
- kiedy żywienie drogą doustną jest niewystarczające (żywienie dojelitowe częściowe).
Tę formę leczenia stosuje się przede wszystkim w szpitalach, hospicjach oraz placówkach opieki, takich jak domy pomocy społecznej. Możliwe jest jednak przeprowadzenie żywienia dojelitowego w domu pacjenta, jednak wówczas należy mieć specjalistyczny sprzęt oraz mieszanki żywieniowe, przy czym potrzebne do leczenia elementy są refundowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia).
Żywienie dojelitowe - na czym polega?
Podczas żywienia dojelitowego niezbędny pokarm można dostarczyć do organizmu na dwa sposoby:
- przez nos do żołądka, dwunastnicy lub jelita (stosowane w przypadku krótkotrwałego leczenia);
- przez założenie przetoki odżywczej (stosowane przy długotrwałym leczeniu, w tym przypadku koniec drenu służącemu przekazaniu pokarmu wprowadzony jest bezpośrednio do żołądka lub jelita cienkiego).
W ramach leczenia do sond odżywczych lub przetok podaje się mieszaniny wyżywione, a także płyny z niezbędnymi substancjami odżywczymi. Stosuje się do tego zarówno gotowe preparaty, jak też zmiksowane pokarmy przygotowane w domu, przy czym pierwsze z nich są bardziej wartościowe. Dodatkową wadą pokarmów przygotowanych w domu jest fakt, że w razie ich niewłaściwego zmiksowania mogą doprowadzić nawet do zapychania przetok.
Od żywienie dojelitowego należy odróżnić żywienie pozajelitowe, zwane także żywieniem parenteralnym, które polega na podawaniu niezbędnych składników drogą dożylną (przez żyły obwodowe lub żyłę główną).
Wskazania do żywienia dojelitowego
Żywienie dojelitowe - kto musi je stosować? Żywienie dojelitowe stosowane jest w kilku przypadkach. Do najczęstszych należy przygotowanie pacjenta do operacji, poprawa prawidłowego odżywienia, zoptymalizowanie leczenia, a także ułatwienie pacjentowi przejścia przez proces rekonwalescencji oraz rehabilitacji. Tego rodzaju formę leczenia można zastosować u pacjentów ze wszystkich grup wiekowych, w tym zarówno niemowląt i dzieci.
Żywienie dojelitowe wskazania na zywieniemaznaczenie.pl:
- niedożywienie powstałe w wyniku urazu albo choroby,
- zaburzenia trawienia lub połykania,
- choroby zapalne jelit,
- nowotwory organów takich jak jama ustna, gardło, krtań, żołądek, trzustka, w tym także w okresie chemioterapii,
- wyniszczenie organizmu,
- zaburzenia odżywiania spowodowane czynnikami psychicznymi,
- udar mózgu.
Wskazane powyżej możliwości zastosowania żywienia dojelitowego występują najczęściej, jednak ta forma leczenia może być wdrożona także w innych przypadkach. Ostatecznie to zawsze lekarz podejmuje decyzję co do przebiegu leczenia oraz ewentualnie co do wprowadzenia żywienia w formie innej niż doustna.