Szkody górnicze stanowią poważny problem dla mieszkańców terenów położonych w pobliżu kopalń. Wstrząsy, osiadanie gruntu, pęknięcia budynków czy zniszczenia infrastruktury to tylko niektóre z konsekwencji działalności górniczej, które mogą prowadzić do znacznych strat materialnych. Warto zatem wiedzieć, jakie kroki podjąć, aby uzyskać odszkodowanie za poniesione szkody.
Kto może ubiegać się o odszkodowanie?
O odszkodowanie za szkody górnicze może ubiegać się każda osoba fizyczna lub prawna, której mienie zostało uszkodzone na skutek działalności górniczej. Najczęściej będą to właściciele lub użytkownicy nieruchomości, których budynki, grunty lub inne obiekty zostały uszkodzone.
Procedura dochodzenia odszkodowania za szkody górnicze
Krok 1: Zgłoszenie szkód górniczych
Pierwszym krokiem jest zgłoszenie szkody do odpowiedniej kopalni lub przedsiębiorstwa górniczego. W zgłoszeniu należy dokładnie opisać zaistniałą szkodę oraz przedstawić dowody, które mogą potwierdzić związek między uszkodzeniami a działalnością górniczą.
Krok 2: Oczekiwanie na odpowiedź przedsiębiorstwa
Po zgłoszeniu szkód górniczych, przedsiębiorstwo górnicze powinno przeprowadzić odpowiednie czynności weryfikacyjne. W praktyce oznacza to, że na miejsce zdarzenia zostaną wysłani eksperci, którzy ocenią zakres i przyczyny powstałych szkód.
Krok 3: Negocjacje
Jeżeli przedsiębiorstwo uzna swoją odpowiedzialność, następuje etap negocjacji odszkodowania. Warto na tym etapie skorzystać z pomocy prawnika specjalizującego się w prawie górniczym, który pomoże wynegocjować odpowiednią kwotę odszkodowania.
Krok 4: Wystąpienie na drogę sądową
W przypadku, gdy przedsiębiorstwo odmówi wypłaty odszkodowania lub zaproponowana kwota jest nieadekwatna do poniesionych strat, poszkodowany ma prawo wystąpić na drogę sądową. W takim przypadku kluczowe jest zgromadzenie wszelkich dowodów, które mogą potwierdzić roszczenie.
Jak najczęściej wyglądają szkody górnicze?
Szkody wyrządzone przez zakład górniczy mogą przybierać różną formę, ale najczęściej jest to osiadanie budynków na obszarze górniczym (obejmuje to zarówno budynki mieszkalne jak i budynki gospodarcze).
Do szkód górniczych zaliczamy również pęknięcia ścian, uszkodzenia stolarki okiennej i drzwiowej, zalania, zniszczenia kostki brukowej, ogrodzeń oraz bram do posesji. Są różne rodzaje szkód górniczych, natomiast łączy je jedno - każdy poszkodowany nabywa uprawnienie do dochodzenia odszkodowania.
Dokumentacja niezbędna do ubiegania się o odszkodowanie na etapie sądowym
W procesie ubiegania się o odszkodowanie kluczowe jest zgromadzenie odpowiedniej dokumentacji. Należy do niej m.in.:
-
Zgłoszenie szkód górniczych oraz odpowiedź kopalni na zgłoszenie,
-
Akt własności nieruchomości lub inne dokumenty potwierdzające prawo do mienia,
-
Dokumentacja fotograficzna szkód.
Jak specjaliści mogą pomóc w ubieganiu się o odszkodowanie za szkody górnicze?
Prawnik to nieoceniony sojusznik na każdym etapie ubiegania się o odszkodowanie. Między innymi prawnik może pomóc w ocenie zasadności roszczenia, dokładnie przeanalizuje sytuację, w tym dostępne dowody, i oceni, czy istnieje podstawa do ubiegania się o odszkodowanie.
Kolejnym etapem jest przygotowanie dokumentacji. Prawnik pomoże w zgromadzeniu i przygotowaniu niezbędnych dokumentów, takich jak wnioski, opinie rzeczoznawców, czy korespondencja z kopalnią.
Specjalista w imieniu klienta może też prowadzić negocjacje, co często skutkuje uzyskaniem korzystniejszych warunków odszkodowania a tym samym większą kwotą w kieszenie klienta. W przypadku konieczności wystąpienia na drogę sądową, prawnik zajmie się przygotowaniem pozwu i reprezentacją klienta przed sądem.
Zwolnienie z obowiązku uiszczania kosztów sądowych
Osoby pozywające kopalnie o odszkodowanie za szkody górnicze są zwolnione z uiszczenia opłat sądowych. Dotyczy to zarówno opłaty od pozwu oraz kosztów na pokrycie wynagrodzenia biegłego. Powyższe wynika z przepisów ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.
Ile można zyskać na odszkodowaniu ze szkód górniczych?
Kwota odszkodowania za szkody górnicze, którą można uzyskać, zależy od wielu czynników. Ostateczna suma odszkodowania może się znacznie różnić w zależności od skali i rodzaju szkód, lokalizacji nieruchomości oraz od skuteczności negocjacji z przedsiębiorstwem górniczym lub wyroku sądowego.
Nierzadko odszkodowanie za szkody górnicze wynosi kilkaset tysięcy złotych. Kwoty w zakresie 300 - 500 tysięcy złotych w przypadku tzw. wypłacenia domu są standardem. Warto więc zastanowić się nad wystąpieniem o odszkodowanie.
Co zrobić, aby ruszyć z sprawą o odszkodowanie za szkody górnicze?
Na wstępie w celu dochodzenia swoich roszczeń właściciel nieruchomości powinien złożyć wniosek o wypłatę odszkodowania lub naprawienie szkody do przedsiębiorstwa, która jest odpowiedzialne za szkody górnicze. Można to zrobić samemu lub zlecić to specjaliście zajmującemu się szkodami górniczymi.
Negatywna odpowiedź kopalni powoduje wyczerpanie postępowania ugodowego, w takiej sytuacji jedyną możliwością jest wszczęcie postępowania sądowego.
Żądać wypłaty pieniędzy czy naprawienia szkody?
Wiele osób ma dylemat czy składać wniosek o naprawę szkód górniczych i przywrócenie stanu poprzedniego czy wypłatę odszkodowania w gotówce. Wiele zależy tutaj od samego poszkodowanego ruchem zakładu górniczego. Pewniejsze jest jednak uzyskanie gotówki i samodzielne wybranie wykonawcy, który wykona konieczne prace zmierzające do przywrócenia stanu poprzedniego. Remonty wykonane przez firmy zatrudnione przez kopalnię bardzo często są wykonane niestarannie.
Przedawnienie szkód górniczych
Przedawnienie szkód górniczych następuje w ciągu 5 lat od momentu dowiedzenia się o szkodzie, w praktyce oznacza to, że po tym czasie kopalnia może uchylić się od naprawienia szkody, a tym samym wypłacenia odszkodowania. Pamiętajmy a dopilnować 5 letniego okresu, aby nie nastąpiło przedawnienie roszczeń.