Ceny prądu dla firm rosną nieubłaganie. Na przeciętnej fakturze koszt megawatogodziny wzrósł z 661,3 zł netto w styczniu 2021 roku, do 978 zł netto w styczniu 2022 roku. Jakie są przyczyny tak znacznych podwyżek prądu dla firm?
Polska energia elektryczna jest wytwarzana w przeważającej mierze na bazie węgla kamiennego i brunatnego. Obecnie surowiec ten reprezentuje ok. 70% miksu energetycznego (czyli wszystkich surowców służących do wytwarzania energii elektrycznej) w Polsce. Jest to jeden z najwyższych udziałów węgla w miksie energetycznym państw w całej Unii Europejskiej. Choć zgodnie z wymogami UE, Polska dąży do ograniczenia produkcji energii z węgla z powodów ekologicznych, to jednak trzeba stwierdzić, że w naszej obecnej sytuacji produkcja energii z węgla ma kilka zalet. Po pierwsze, Polska ma własne rezerwy tego surowca. Poza tym, w przeciwieństwie do energii ze słońca lub wiatru, energetyka węglowa to stabilne i przewidywalne źródło prądu. Można z niego wytwarzać energię elektryczną przez całą dobę, 365 dni w roku. Węgiel jako źródło wytwarzania energii elektrycznej ma jednak jedną istotną wadę: jest to jeden ze sposobów wytwarzania prądu o najwyższej emisyjności dwutlenku węgla. Z tego powodu, wśród państw członkowskich Unii Europejskiej Polska pod względem emisyjności swojego miksu energetycznego była w 2019 roku na drugim miejscu za Estonią. W odniesieniu do coraz bardziej restrykcyjnych wymagań systemu handlu uprawnieniami do emisji, Polska płaci surową cenę za zdecydowanie oparty na węglu miks energetyczny.
Polska, podobnie jak inne kraje UE, jest uczestnikiem systemu handlu emisjami dwutlenku węgla (EU-ETS). System ten został wprowadzony w 2005 roku w celu przygotowania Unii Europejskiej do wdrożenia protokołu z Kioto, na mocy którego państwa rozwinięte zobowiązały się zredukować emisje CO2 o 5% w 2012 roku w stosunku do roku 1990. Od tego czasu cele redukcyjne są regularnie zwiększane.
System EU-ETS ma przede wszystkim doprowadzić do ograniczenia emisji CO2 do atmosfery, dlatego jest skonstruowany w taki sposób, że pula dostępnych na rynku uprawnień z roku na rok maleje, zgodnie z założeniami redukcyjnymi UE. Ograniczona w ten sposób podaż przy zwiększającym się popycie sprawia, że ceny uprawnień rosną. Celem takiej polityki jest zachęcenia sektorów wysokoemisyjnych do inwestycji w innowacyjną technologię oraz do korzystania z „czystych” źródeł energii. Notowania uprawnień do emisji, które elektrownie zobligowane są kupować sięgają aktualnie 84,28 euro za tonę. Dla porównania, w styczniu 2018 byłe one na poziomie 7,68 euro za tonę. Nietrudno więc zauważyć, że w ciągu 4 lat odnotowano wzrost cen o przeszło 900 %.
źródło: https://energy.instrat.pl/co2_prices
Z uwagi na rosnące koszty emisji CO2, polskie elektrownie węglowe stają się nierentowne. Według brytyjskiego think-tanku Carbon Tracker, już w 2021 roku ponad połowa polskich elektrowni węglowych nie przynosiła zysków. Ponieważ rok 2022 przyniósł dalsze wzrosty cen uprawnień do emisji CO2, rentowność elektrowni jeszcze bardziej zmalała. Mimo to, z powodu braku stabilnych, alternatywnych źródeł energii elektrycznej, węgiel jest potrzebny polskiej energetyce i nie da się go zastąpić alternatywnymi paliwami czy źródłami w krótkim czasie.
Kolejny powód podwyżek cen prądu dla firm w Polsce to przestarzałe bloki wytwórcze i nieefektywna sieć dystrybucyjna, która większym modernizacjom poddawana była ostatnio niemal 50 lat temu. Według Rafała Gawina, Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki, Polska potrzebuje 100 miliardów złotych na samą tylko modernizację sieci dystrybucyjnej energii elektrycznej do końca 2030 roku. Daje to 10 miliardów złotych rocznie w ciągu całej dekady. Tymczasem według czasopisma Rzeczypospolita, w 2021 r. operatorzy sieci dystrybucyjnych zainwestowali jedynie 2,6 miliarda złotych w rozwój sieci. Dla zapewnienia ciągłości dostaw ta różnica musi być jednak pokryta i można się spodziewać, że przynajmniej częściowo sfinansowana zostanie przez odbiorców energii elektrycznej w postaci zwiększenia opłat dystrybucyjnych na rachunku za prąd. Tak się zresztą już stało, o czym świadczy wprowadzenie wraz z dniem 1 stycznia 2021 r. opłaty mocowej. Pojawiła się ona na rachunkach za prąd zarówno dla firm, jak i dla gospodarstw domowych, a celem jej wprowadzenia jest finansowanie modernizacji sieci dystrybucyjnych i budowa nowych bloków energetycznych.
Wzrost zapotrzebowania na energię po pandemii, wojna na Ukrainie oraz zaprzestanie dostaw gazu do Polski przez rosyjski koncern gazowy Gazprom w kwietniu 2022 r., są kolejnymi przyczynami wzrostu cen energii elektrycznej w Polsce w hurcie.
Taryfy gospodarstw domowych wymagają weryfikacji i zatwierdzenia Urzędu Regulacji Energetyki, co wynika z obowiązujących przepisów. W związku z tym każdy sprzedawca prądu podwyższa ceny energii elektrycznej dla gospodarstw domowych ostrożnością w zakresie, na który pozwala mu prawo. Taryfy prądu dla firm nie podlegają takiej ochronie i odzwierciedlają wprost poziom hurtowych cen energii elektrycznej. Na początku 2021 roku cena hurtowa prądu na rynku terminowym Towarowej Giełdy Energii z dostawą w 2023 roku plasowała się na poziomie 262,38 zł/MWh, a cena sprzedaży detalicznej prądu dla firm wynosiła 300-350 zł/MWh (w zależności od sprzedawcy prądu). Początek 2022 roku przyniósł cenę hurtową prądu na tym samym rynku terminowym z odbiorem w 2023 roku w wysokości 592,90 zł/MWh. Z kolei cena sprzedaży detalicznej była na poziomie 900 zł/MWh.
źródło: https://tge.pl/energia-elektryczna-otf
Czy sytuacja na rynku energii elektrycznej się uspokoi, a ceny ulegną obniżkom? Czy mamy szansę wrócić do taniego prądu dla firm? W obecnej chwili wydarzenia geopolityczne oraz fundamenty ekonomiczne determinujące cenę energii elektrycznej wskazują bezsprzecznie na dalsze wzrosty. Oczywiście mogą zajść kolejnie nieprzewidziane wydarzenia, które spowodują korzystną transformację trendu wzrostowego. Jak twierdzą eksperci, sytuacja jest tak dynamiczna i tak nieporównywalna z latami poprzednimi, że trudno przewidzieć, co może się wydarzyć, jak wpłynie to na ceny energii i w jakim kierunku będzie zmierzać rynek energetyczny.
Czy można jednak zrobić coś, żeby zabezpieczyć się przed prawdopodobnymi, kolejnymi podwyżkami prądu dla firm? Jak ma postąpić przedsiębiorca z Zabrza? Czy da się coś zrobić? Na szczęście tak. Zgodnie z podstawową zasadą uwolnionego rynku energii, od kilkunastu lat każda firma w Polsce może wybrać dostawcę prądu, optymalizując w ten sposób cenę zakupu energii elektrycznej (czyli pozycje „cena energii czynnej” i „opłata handlowa” na rachunku za prąd). Co więcej, firma może zdecydować się na stałą, niezmienną cenę zakupu energii elektrycznej na kolejne lata, aż do końca 2027 roku. Może to być dobrym rozwiązaniem w kontekście rosnących cen energii. Warto wiedzieć, że zmiana dostawcy prądu jest darmowa, łatwa i bezpieczna oraz nie naraża odbiorcy prądu na przerwy w zasilaniu.
Powyższa treść została przygotowana przez portal internetowy dobryprad.pl, broker energetyczny dla firm. Postaraj się o tani prąd dla firmy w Zabrzu. Wypełnij formularz na https://dobryprad.pl/tanszy-prad-dla-firmy/, przygotujemy ofertę dla Ciebie za darmo!