Zgodnie z obowiązującym prawem poprzez umowę pożyczki osoba jej udzielająca zobowiązuje się do przeniesienia na własność pożyczkobiorcy wybraną kwotę pieniędzy lub rzeczy oznaczone wyłącznie co do gatunku. Osoba biorąca pożyczkę zobowiązana jest do zwrócenia takiej samej ilości pieniędzy, rzeczy identycznego gatunku i takiej samej jakości. Czym ponadto może być umowa pożyczki? Istotę pożyczki stanowi to, iż na skutek wykonania świadczenia przez pożyczkodawcę, wybrane rzeczy albo pieniądze stają się własnością pożyczkobiorcy. Niemniej jednak zasilenie tegoż majątku ma wyłącznie czasowy charakter, gdyż osoba biorąca będzie musiała dokonać odpowiedniego zwrotu.
Omówienie prawne umowy
Czy umowa pożyczki musi być zawarta tylko na piśmie?
Jak dotąd, pisemna umowa obowiązywała jedynie w wypadku pożyczek, które opierały na kwotę wyższą, aniżeli 500 zł. Niemniej jednak w 2016 r. zostały wprowadzone pewne zmiany i od tego momentu, wymaga się pisemnego zawarcia umowy pożyczki, jeśli jej wartość będzie przekraczać kwotę 1000 zł. Poniżej tej kwoty umowa, może zostać zawarta ustnie, jednakże musimy pamiętać, i w takim wypadku trudniejsze będzie dochodzenie swoich roszczeń. Warto także podkreślić, iż firmy udzielające pożyczek i banki, za każdym razem wymagać będą pisemnej umowy, bez względu na kwotę udzielonej pożyczki.
Czy umowę pożyczki można zawrzeć przez internet?
Tak, umowę pożyczki można zawrzeć przez internet. Jest to umowa o kredyt konsumencki zawarta na odległość. Nie jest wówczas wymagana obecność obu stron. Jeśli natrafiłeś na ranking chwilówek i jesteś zainteresowany wzięciem takiej pożyczki, to nie musisz martwić się o to, aby podpisywać umowę. Wszystkie formalności realizowane są zdalnie, a pożyczka będzie na koncie po ok. 15 minutach.
Odstąpienie od zawartej umowy pożyczki
Osoba udzielająca pożyczki może odstąpić od umowy, jak i odmówić wydania pożyczki, jeśli jej zwrot mógłby być wątpliwy z uwagi na zły stan majątkowy pożyczkobiorcy. Takie prawo nie będzie przysługiwało pożyczkodawcy, jeśli w momencie zawierania umowy miał już wiedzę na temat złego stanu majątku pożyczkobiorcy albo mógł się o tym dowiedzieć.
Stan majątkowy a odstąpienie od umowy
Przez stan majątku powinno się rozumieć całą sytuację materialną, a przede wszystkim relacje zachodzące pomiędzy pasywami i aktywami. Poddanie ocenie opisywanego stanu u osoby pożyczającej na tle jej ogólnej sytuacji życiowej może przyczynić się do odstąpienia od zawartej umowy, kiedy ewentualny zwrot jest wątpliwy. Inaczej mówiąc, zwrot jest możliwy, niemniej jednak niedostatecznie prawdopodobny.
Należy tutaj podkreślić, iż wykazanie tego typu okoliczności, jest obowiązkiem osoby udzielającej pożyczki. Pożyczkobiorca musi wykazać powody, dla których uprawnienia tego pierwszego powinny zostać wyłączone.
Odstąpienie od zawartej umowy, może być przeprowadzone w dowolnie wybranej formie. Niemniej, jednak jeśli umowa została zawarta na piśmie, rezygnacja musi mieć identyczną postać.
Co powinna zawierać umowa pożyczki?
- Miejsce i datę zawarcia umowy pożyczki,
- Określenie, co jest przedmiotem umowy — w tym wypadku chodzi niewątpliwie o pożyczkę pieniężną, trzeba jednakże bardzo wyraźnie to zaznaczyć, wpisując kwotę i walutę. Polskie prawo dopuszcza różne metody udzielania pożyczek i instytucje bankowe nie mają w tej kwestii monopolu,
- Kwotę pożyczki i przewidywany okres jej całkowitej spłaty — niezbędne będzie wskazanie, jaką dokładnie sumę pożyczamy i do jakiego terminu (dzień, miesiąc i rok), możliwe jest zwrócenie całości udzielonej pożyczki,
- Oświadczenie na temat stanu majątkowego osoby biorącej pożyczkę — kwestia ta spełnia funkcję zabezpieczenia dla pożyczkodawcy, jeśli klient nie będzie mógł zwrócić użyczonych pieniędzy,
- Dokładne opisanie konsekwencji braku terminowej spłaty pożyczki — osoba udzielająca pożyczki musi także poinformować pożyczkobiorcę o ewentualnych konsekwencjach braku terminowego spłacenia pożyczki. Jeśli umowa zostanie zawarta z prywatną, ale obcą osobą, działania mogą wyglądać podobnie, jak w przypadku praktyki firm udzielających pożyczek. Będzie to najpierw naliczanie karnych odsetek, począwszy od pierwszego dnia braku regularnej spłaty, wysyłanie pism ponaglających, a później działanie sądu i komornika, co w konsekwencji związane jest ze wpisaniem danych dłużnika do właściwego rejestru, jak na przykład BIK,
- Czytelne podpisy obu stron umowy — na umowie musi złożyć swój podpis nie tylko pożyczkobiorca, ale również pożyczkodawca. Będzie to stanowić dowód udzielania pożyczki na wybranych warunkach i w określonym terminie.
Zabezpieczenie udzielonej pożyczki, wcześniejsza jej spłata oraz nieuregulowane zobowiązania
Wymogiem firm udzielających pożyczek, może być pewne zabezpieczenie. W umowie konieczne jest jasne określenie sposobu zabezpieczenia danej pożyczki.
Zabezpieczeniem pożyczki może być:
- zastaw,
- poręczenie.
- weksel,
- ubezpieczenie.
Zabezpieczenie pożyczki powinno zostać dołączone do umowy udzielonej pożyczki w postaci załącznika. W umowie pożyczki pożyczkodawca oraz pożyczkobiorca, powinni także zawrzeć klauzulę dotyczącą wcześniejszego spłacenia pożyczki.
Wcześniejsza spłata pożyczki a umowa
W przypadku wcześniejszej spłaty pożyczki, pożyczkobiorca winien dostać zwrot kosztów, jeżeli jego zobowiązanie zostanie spłacone wcześniej, aniżeli zostało to przewidziane w umowie. Jeśli osoba biorąca pożyczkę nie ureguluje całości zobowiązania w wyznaczonym terminie, powinna być przygotowana na konieczność wniesienia opłat dodatkowych. Pożyczkodawca może zażądać spłacenia karnych odsetek, kary umownej określonej w umowie czy odszkodowania za zwłokę. Niektóre spośród firm pożyczkowych, wysyłają także wezwania do zapłaty (tzw. monity).
Roszczenia z tytułu umowy udzielonej pożyczki
W sytuacji, kiedy pożyczkodawca nie wyda przedmiotu zawartej umowy, roszczenie pożyczkobiorcy ulega przedawnieniu po upływie sześciu miesięcy od momentu, kiedy przedmiot ten miał zostać wydany.
Jeśli termin zwrócenia pożyczki nie będzie określony, dłużnik będzie miał obowiązek zwrócenia pożyczki w terminie sześciu tygodni po wypowiedzeniu przez pożyczkodawcę.
Umowa pożyczki a naprawienie szkody
W sytuacji, kiedy rzeczy otrzymane przez osobę biorącą pożyczkę mają pewne wady, pożyczkodawca ma obowiązek naprawić szkody, które wyrządził pożyczkobiorcy z uwagi na to, iż mając wiedzę na temat wad, nie udzielił o nich informacji.
Takie są zasady ogólne co do czynności o charakterze odszkodowawczym z tytułu udzielonej pożyczki. Powyższa reguła nie będzie mieć zastosowania, jeśli pożyczkobiorca mógł łatwo zauważyć określoną wadę.
Zasada walutowości
Zasadę walutowości zniesiono w roku 2009, zgodnie z przepisami Prawa dewizowego i Kodeksu cywilnego. Strony mogą zatem sporządzić umowę pożyczki, w dowolnie wybranej walucie. Zgodnie z art.358§1 Kodeksu cywilnego, pożyczkobiorca, może spłacić swoje zobowiązanie w rodzimej walucie. Nie może tego jednakże dokonać wówczas, gdy:
- czynność prawna,
- sądowe orzeczenie stanowiące źródło zobowiązania,
- ustawa.
Zastrzega wypełnienie zobowiązania wyłącznie w obcej walucie. Jeśli w umowie pożyczki zawarto element, który odnosi się do spłacenia zobowiązania w obcej walucie, niemniej osoba biorąca pożyczkę ma możliwość zwrócenia pożyczki w walucie polskiej, istotne będzie zachowanie kursu wymiany walut. Może on zostać określony w umowie. Jeżeli jednak nie zostało to zrobione, spłata została określona w art.358§2 w Kodeksie cywilnym. Wtedy średni kurs wymiany walut, określony zostaje przez Narodowy Bank Polski z dnia, kiedy dokonana będzie zapłata.
Podsumowanie
Podsumowując powyższy artykuł, warto zauważyć, iż pożyczką można nazwać przeniesienie własności rzeczy albo kwoty pieniężnej na inną osobę. Pożyczka może, ale nie musi mieć formy pisemnej (o ile kwota udzielonej pożyczki nie przekracza 1000 zł).
Pożyczkodawca może odstąpić od umowy, jeśli pożyczkobiorca nie ma możliwości spłacenia pożyczki. Spisana umowa powinna zawierać odpowiednie elementy, takie jak m.in. kwotę udzielonej pożyczki i termin jest spłaty. Jeśli pożyczkodawcy wiadome są wady pożyczki podczas podpisywania umowy, ma obowiązek naprawić wyrządzone szkody. Ponadto należy podkreślić, iż w 2009 roku zniesiono tzw. zasadę walutowości, co oznacza, iż pożyczkobiorca może zwrócić pożyczkę w dowolnej walucie (oczywiście po przeliczeniu wg. kursu walut).
Wzór umowy pożyczki do pobrania
Poniżej przedstawiamy wzór umowy pożyczki do pobrania za darmo w dwóch formacie: PDF.