Reguły udzielania kredytów pieniężnych w Polsce są bardzo sformalizowane. W rzeczywistości prawo do wypłaty takich środków należy w głównej mierze do banków i większych instytucji finansowych. Zupełnie inaczej przedstawia się kwestia tzw. chwilówek – kto może udzielać takich pożyczek, czym one są w rzeczywistości i jakie zagrożenia mogą się z tym wiązać?
Czym jest chwilówka?
Pod pojęciem chwilówki kryje się pożyczka udzielana w ekspresowym tempie na rzecz dowolnego wnioskodawcy. W rzeczywistości warunki otrzymania środków pieniężnych w takim trybie nie wymagają spełnienia wygórowanych warunków, tak jak ma to miejsce w przypadku kredytów bankowych lub pożyczek udzielanych przez większe instytucje finansowe.
Wysokość chwilówki nie jest w żaden sposób limitowana przez powszechnie obowiązujące przepisy, co w praktyce oznacza, że pożyczkodawca może przyznać zarówno kwotę w wysokości 100 zł, jak i sumę o wiele większą – np. 50 000 zł. Wiele w tej kwestii zależy jednak od zasad panujących w firmie chwilówkowej oraz potrzeb wnioskodawcy.
Chwilówka, niezależnie od trybu jej przydzielania, musi być uznana za pożyczkę w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego. Jeśli przyznana suma pieniężna nie przekroczy wysokości 1 000 zł, pożyczka nie musi być udokumentowana – w przeciwnym wypadku zawsze należy sporządzić pisemny kontrakt.
Uprawnienie do udzielania chwilówek
W Polsce rynek chwilówek nie został sformalizowany, co w praktyce może rodzić poważne problemy. Szybkie pożyczki mogą być bowiem udzielane przez kogokolwiek – nawet osobę, która nie prowadzi działalności gospodarczej i trudni się obrotem finansowym na czarno. Chwilówki uzyskiwane w ten sposób stanowią poważne ryzyko, także pod względem odpowiedzialności karnej – pobieranie pożyczek z nielegalnego źródła, bez informowania organów skarbowych może być uznane za przestępstwo prania brudnych pieniędzy.
Chwilówki udzielane są zarówno przez osoby fizyczne, jak i osoby prawne – oczywiście najlepszym rozwiązaniem w tym zakresie będzie skorzystanie z oferty podmiotu, który prowadzi legalną działalność, niż osoby prywatnej, która okazjonalnie zajmuje się udzielaniem tego rodzaju pożyczek.
Przepisy prawa nie wskazują na potrzebę legitymowania się uprawnieniem do pożyczania pieniędzy. Oferujący pożyczkę nie musi więc posiadać żadnych kwalifikacji, dyplomów, kursów, ani szkoleń w tym zakresie, warto jednak, by prowadził chociaż rejestrowaną działalność gospodarczą (szczególnie, jeśli twierdzi, że zawodowo zajmuje się udzielaniem chwilówek).
Zagrożenia związane z chwilówkami
Chwilówki stanowią dobre rozwiązanie, gdy dana osoba potrzebuje szybko niewielkiej kwoty pieniężnej. W takiej sytuacji ryzyko dla pożyczkobiorcy jest niewielkie, nawet jeśli zdecyduje się on pobrać pieniądze od osoby prywatnej, która wykonuje swoją działalność nielegalnie.
Dużo gorsza sytuacja pojawia się, gdy chwilówka opiewa na naprawdę wysokie kwoty – rzędu kilkunastu lub kilkudziesięciu tysięcy złotych. Zaciąganie tego rodzaju zobowiązania od niesprawdzonej osoby lub instytucji jest bardzo ryzykowne, ponieważ może wiązać się z realnym bankructwem pożyczkobiorcy w przyszłości.
Podstawowym zagrożeniem wiążącym się z chwilówką jest więc źródło pochodzenia pieniędzy oraz niepewność finansowa samego pożyczkodawcy. Kolejnym problemem może być ustalony termin spłaty pożyczki – jeśli udzielona kwota jest zbyt wysoka, a czas na jej zwrócenie zbyt krótki, pożyczkobiorca naraża się na straty finansowe wskutek naliczania odsetek za opóźnienie w płatności. Warto o tym pamiętać jeszcze przed podpisaniem jakiejkolwiek umowy.
Negatywnie należy ocenić też zaciąganie pożyczek bez podpisywania jakichkolwiek zobowiązań, skupiając się wyłącznie na ustnych zapewnieniach pożyczkodawcy. Pomimo, że prawo dopuszcza takie praktyki, gdy kwota pożyczki nie przekracza 1 000 zł, to zdecydowanie lepszym pomysłem będzie podpisywanie umów nawet, gdy chwilówka wynosi symboliczne 100 zł. W umowie zawierane są bowiem postanowienia, które mogą zagwarantować ochronę biorącego pożyczkę – oczywiście pod warunkiem, że będą one skonstruowane poprawnie i nie pod katem pożyczkodawcy.
Kolejnym zagrożeniem jest wysokość odsetek od udzielanej pożyczki – jeśli wnioskodawca podpisze umowę bez dokładnej analizy postanowień w tym zakresie, naraża się na bankructwo i popadnięcie w spiralę zadłużenia. Osoby i firmy udzielające chwilówek, które liczą na szybki zysk stosują bardzo często w tym zakresie niekorzystne dla pożyczkobiorców stawki odsetek. W rzeczywistości pogrążają one finansowo wszystkie osoby, które decydują się na zaciągnięcie chwilówki z niesprawdzonego wcześniej źródła.