Zabrzański kirkut znajduje się przy ul. Cmentarnej. Na co dzień nekropolia ta jest zamknięta. Nie przeszkodziło to jednak wandalom w jej dewastacji. Nieznani sprawcy zniszczyli wiele pomników. - Widok łamiący serce dla ludzi, którzy doglądają cmentarza – podkreślają społecznicy. Zniszczono m.in. macewę Heleny Schuller czy pomnik najbardziej zasłużonej zabrzańskiej rodziny żydowskiej Maxa Bohma.
Dewastację macew znajdujących się na terenie żydowskiego cmentarza w Zabrzu odkryto 5 czerwca. Jednakże jak się okazało, dzień później doszło do kolejnego aktu wandalizmu. Po pierwszym akcie wandalizmu w sumie 26 pomników zostało przewróconych, w tym 8 uległo poważnemu zniszczeniu, a w wyniku drugiego - uszkodzono kolejnych 20.
- Zniszczyli 27 zabytkowych XIX w. pomników, przewracając lub wyrywając je z ziemi. Dziś zrozumiałem to co powiedział prof. Szewach. Sprawcy nie tylko zdewastowali cmentarz, ale i zabili jego „życie” to wyryte przed laty w kamieniu – konstatuje Dariusz Walerjański, badacz historii Żydów na Górnym Śląsku, obrońca zabrzańskich zabytków, społecznik.
Jak informuje Stowarzyszenie na Rzecz Ratowania Cmentarza Żydowskiego w Zabrzu Zachor, straty są ogromne, liczące już w setkach tysięcy złotych. Skala zniszczeń jest olbrzymia. Społecznicy dokonali przeglądu wszystkich pomników. Okazało się, że najbardziej ucierpiały te dziecięce.
- Krajobraz po burzy zastał nas na cmentarzu dnia dzisiejszego, tj. 05.06.2023 r. Szliśmy na cmentarz w atmosferze dobrze spełnionego obowiązku, bo przecież w remoncie mamy bramę wejściową, a staramy się aby również inne elementy cmentarza piękniały. 26 przewróconych pomników, w tym 8 uległo poważnemu zniszczeniu. Skopany doszczętnie pomnik najbardziej zasłużonej zabrzańskiej rodziny żydowskiej Maxa Bohma. Wyrwana z ziemi i skopana najstarsza macewa postawiona na grobie dziecka Heleny Schuller z 1871 r. – napisali członkowie Stowarzyszenia na Rzecz Ratowania Cmentarza Żydowskiego w Zabrzu Zachor w mediach społecznościowych.
Wezwana na miejsce zdarzenia policja zabezpieczyła ślady i odciski butów. Inspekcji cmentarza dokonał także przewodniczący gminy wyznaniowej z Katowic Włodzimierz Katz
- Straty są ogromne, tym bardziej, iż mamy do czynienia z zabytkiem. To niezwykle smutny dzień nie tylko dla naszego cmentarza, naszego stowarzyszenia, ale i dla dziedzictwa żydowskiego, które obecne było w Zabrzu od czasów dawnych. Cmentarz przetrwał niełatwe czasy panowania III Rzeszy, Holokaustu i czasów powojennych, we wieku XXI niszczony jest przez wandali. Zabrzańscy Żydzi nie mają niestety spokoju nawet po śmierci – podkreślili społecznicy ze Stowarzyszenia na Rzecz Ratowania Cmentarza Żydowskiego w Zabrzu Zachor w mediach społecznościowych.
Podejrzani o dokonanie dewastacji cmentarza zostali zatrzymani
W środę, 7 czerwca, prezydent Zabrza poinformował, że osoby podejrzane o dokonanie dewastacji żydowskich pomników zostały zatrzymane. To czterech mężczyzn w wieku 21-40 lat.
- Dewastacja na cmentarzu żydowskim wszystkich nas poruszyła. Zabrzańscy policjanci po raz kolejny wykazali się skutecznością i zatrzymali podejrzanych. Dziękuję za sprawne działanie, które potwierdza zaangażowanie, profesjonalizm i efektywność Komendy Miejskiej Policji w Zabrzu. Dołożymy wszelkich starań, aby to wyjątkowe miejsce odzyskało niepowtarzalny klimat. Jestem przekonana, że radny Skuteczni dla Zabrza Dariusz Walerjański, który opiekuje się tym miejscem, będzie o to aktywnie zabiegał – zapewniła Małgorzata Mańka-Szulik, prezydent Zabrza.
