Wiadomości z Zabrza

W Zabrzu powstanie pomnik upamiętniający postać kpt. Roberta Oszka

  • Dodano: 2021-04-16 12:30

W Zabrzu pojawi się kolejny pomnik. Radni zdecydowali, że to właśnie w ten sposób należy upamiętnić kpt. Roberta Oszka. Wielu z nich nie kryje zaskoczenia z obrotu sprawy, która nie była z nimi wcześniej konsultowana.



Pomnik upamiętniający postać kpt. Roberta Oszka ma stanąć na stanowiącej własność gminy Zabrze działce ewidencyjnej nr 4147/201, położonej w Zabrzu przy ul. Franklina Roosevelta. 

- Przegłosowano uchwałę, zgodnie z którą przy ul. Roosevelta stanie tablica pamiątkowa/pomnik upamiętniający kpt. Roberta Oszka. Koszt? 90 tyś. złotych (!) Niestety ani forma tej tablicy/pomnika, ani napis na nim nie zostały wcześniej ustalone z radnymi Rady Miasta - poinformowała w mediach społecznościowych radna Agnieszka Rupniewska.

Jak czytamy w uzasadnieniu uchwały zabrzańskich radnych, kapitan Robert Oszek to wybitny żołnierz i powstaniec śląski.

- Mając na uwadze przypadającą w 2021 roku setną rocznicę wybuchu III powstania śląskiego zasadnym jest podjęcie inicjatywy wzniesienia pomnika upamiętniającego kapitana Roberta Oszka – pochodzącego z naszego miasta wybitnego żołnierza i powstańca śląskiego. Pomnik w formie wolnostojącej tablicy pamiątkowej z inskrypcją zostanie posadowiony nieopodal budynku mieszkalnego przy ul. Franklina Roosevelta 47 na działce ewidencyjnej nr 4147/201, stanowiącej własność Gminy Miejskiej Zabrze, w pobliżu miejsca, w którym według przekazu historycznego, stała nieistniejąca już kamienica, w której przyszedł na świat Robert Oszek – brzmi uzasadnienie przedsięwzięcia.

Nie wszyscy radni byli radzi z takiego pomysłu.

- Nie mam nic przeciwko panu kapitano Oszkowi, niemniej faktycznie rozmawiałem o tym z mieszkańcami i głosy są takie, że jest wiele innych ważniejszych, pilniejszych spraw niż budowanie pomników w obecnej sytuacji. Dodatkowo, kapitan Oszek ma już w naszym mieście ulicę, wiec jest już w jakiś sposób uhonorowany - mówił radny Marian Rau.

Dodał też, że pojechał na wskazane miejsce i widział, że prace zmierzające do ustawienia monumentu zostały już rozpoczęte.

- Widzę, że tam od kilku dni już prace wrą. Miejsce już jest przygotowane. W związku z tym mam pytanie na jakiej podstawie prace trwają i kto wydał takie polecenie przed podjęciem przez nas uchwały? - wskazuje radny Rau.

Kim był kpt. Robert Oszka?

Robert Oszek ur. 30 maja 1896 w Zabrzu, a zmarł 13 kwietnia 1938 w Katowicach. Był kapitanem marynarki, oficerem Polskiej Marynarki Wojennej, dowódcą w III powstaniu śląskim. Mając 15 lat uciekł z domu. Trafił do Hamburga, gdzie podjął pracę na statku wielorybniczym „Olaf II”. Spędził tak dwa lata. Następnie otrzymał powołanie do niemieckiej marynarki wojennej. Uczył się w szkole marynarki w Murwik pod Flensburgiem, a po jej ukończeniu został zaokrętowany na krążownik SMS „Bremen” i wypłynął w rejs do Meksyku. Uczestniczył tam m.in. w tłumieniu strajku robotników przemysłu naftowego. Z uwagi na to, że wypuścił kilku zatrzymanych robotników, postawiono go przed sądem, skazano na karę aresztu i zdegradowano.

Gdy wrócił do Niemiec służył na okrętach szkolnych „Hertha” i „Kaiserin Augusta”. Wraz z rozpoczęciem I wojny światowej otrzymał przydział do załogi pancernego SMS „Blucher”. Cudem uniknął śmierci, gdy krążownik został zatopiony, co miało miejsce 24 stycznia 1915. Później awansowano go na bosmana i wysłano do szkoły nawigacyjnej w Altonie. Jako jej absolwent mógł się już pochwalić tym, że został oficerem pokładowym i dowódcą torpedowca „D-8”, a dowodził do zakończenia I wojny światowej. 

W 1919 roku przyjechał do Polski, gdzie wstąpił do Marynarki Wojennej. Najpierw służył w porcie wojennym w Toruniu, a następnie od 1920 roku uczestniczył w walkach Flotylli Pińskiej i Dnieprzańskiej w czasie wojny polsko-bolszewickiej. 

Udział ktp. Roberta Oszka w III powstaniu śląskim

Jednakże najistotniejszy, z punktu widzenia Zabrza, rozdział w dziejach kapitana związany jest z udziałem w III powstaniu śląskim. 27 lutego 1921 roku zgłosił się w Dowództwie Obrony Plebiscytu, aby wspomóc działania mające na celu przyłączenia Górnego Śląska do Polski. Warto wyjaśnić, że w maju 1921 roku marynarze utworzyli specjalny oddział szturmowy. Otrzymali improwizowane samochody pancerne. Oddziałem tym dowodził Robert Oszka.

- Zasłynął jednak z odwagi i męstwa w czasie III powstania śląskiego jako twórca i dowódca oddziału szturmowego marynarzy i uczestnik walk o Górę Św. Anny, a następnie komendant konspiracyjnej Organizacji „P”, której celem była ochrona polskich placówek i instytucji do momentu ich przejęcia przez władze polskie. W 1922 r. został awansowany do stopnia kapitana marynarki i ponownie rozpoczął służbę w Marynarce Wojennej – czytamy w uzasadnieniu uchwały zabrzańskich radnych.

Jego działalność nie skończyła się wraz z powstaniami. Po zakończeniu trzeciego z nich został komendantem konspiracyjnej Organizacji „P”. Została powołana do istnienia, aby zajmować się ochroną polskich placówek i instytucji do momentu ich przejęcia przez władze polskie. „Śląska” przygoda Oszki zakończyła się w 1922 roku, gdy wrócił do Marynarki Wojennej. Jednakże już dwa lata później został zdemobilizowany. Kończąc karierę wojskową, podjął pracę w hurtowni tytoniowych w Królewskiej Hucie i Katowicach. 

Robert Oszka patronem szkoły w Katowicach

Za swoje zasługi Robert Oszek był wielokrotnie honorowany odznaczeniami rangi państwowej - został kawalerem: Krzyża Virtuti Militari, czterokrotnie Krzyża Walecznych, Krzyża Niepodległości, Krzyża na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasług, Srebrnego Krzyża Zasługi oraz Gwiazdy Śląskiej. Został też patronem Zespołu Szkół Integracyjnych nr 1 w Katowicach.

Robert Oszek zmarł w Katowicach 13 kwietnia 1938 roku. Pochowano go na cmentarzu garnizonowym w Katowicach przy ul. Zgrzebnioka (obecnie pomiędzy ul. Ceglaną i ul. Meteorologów). 

Dodaj komentarz

chcę otrzymać bezpłatny newsletter portalu Zabrze.com.pl.

Publikowane komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu.
Wydawca portalu nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Czytaj również